Oostende in 1904

Het Royal Palace Hotel, met links de Wellingtonrenbaan of het voormalig Fort Wellington. De tram op deze prentkaart is deze van de kolonel North Compagnie, welke op 11 maart 1897 de concessie kreeg voor de aanleg en de uitbating van een tramlijn met elektrische tractie tussen Oostende en Middelkerke, of het huidige traject van de Kusttram.
Het waren elektrische trams die met een Dickinson-trolley (een buigzame verende stang met wieltje) de stroom afnamen van een luchtlijn. Dat was een grote concurrentie en een ware uitdaging voor de N.M.V.B. die nog altijd traag en gezapig langs de Nieuwpoortsesteenweg met haar stoomtrams voortkroop. (tekst en foto Eddy Geuvels)

Postkaart met afbeelding van de kazerne in Oostende ion 1904.

Mooie prentkaart uit Oostende periode 26 07 1904. (Marina Baillière)

De badkarren worden geplaatst ! Start van een nieuw zomerseizoen. (Egide Vanhooren)

Zicht voor het kursaal. (verstuurd in 1904) (Egide Vanhooren)

Das de tettebrugge , ( De Smet de Naeyerbrug ) in aanbouw 1904. (Marina Baillière)

Badkarretjes.

De twee "wachttorentjes" aan het Kursaal

De Wellingtonrenbaan is een hippodroom te Oostende die werd aangelegd in 1883 door de belle-époque-architect Antoine Dujardin (1848-1933).
zicht op de renbaan rond 1904 - het fort Wellington met toevoeging van frivole torentjes
Deze renbaan werd gebouwd op de terreinen van een vroeger fort, namelijk het Fort Royal (1811-1812) uit de periode van Napoleon. Dit fort aan de westkant van Oostende was gebouwd volgens hetzelfde bouwplan als het fort Impérial, later Fort Napoleon genoemd. Het was nog niet afgewerkt toen Napoleon ten val kwam. De bouw werd afgewerkt door Engelse soldaten, maar betaald door de Hollanders, die het fort fort Willem noemden, naar de koning der Nederlanden. Het fort werd later fort Wellington genoemd, naar de Engelse overwinnaar van Waterloo. Het fort was eind oktober 1816 afgewerkt. Het fort werd nog geïnspecteerd door de hertog van Wellington in augustus 1818. Dit fort had geen kantelen, zoals het Fort Napoleon, maar embrasures (schietgaten voor handmortieren) en bevatte een batterij van acht kanonnen. De militaire bezetting van dit fort werd echter verwaarloosd. Een document uit 1816 vermeldt een wachtpost van slechts twee soldaten. Een ander document uit 1817 vermeldt dat deze soldaten zich amuseerden met het inwerpen van de ramen en het laten ontvreemden van het meubilair. Een document uit 1820 vermeldt het hopeloze van de situatie: 200 vernielde ruiten, diefstal van de loden tegengewichten van de vier hangbruggen, geforceerde deuren en diefstal van het ijzerwerk. Na 1830 werd dit fort een tijdje fort Louise genoemd, naar de koningin Louise-Marie.
Koning Leopold II op de renbaan (1905)
Doordat de minister van oorlog baron Félix Chazal in 1865 Oostende had ontheven van zijn vestingfunctie werden de stadswallen ontmanteld. Dit fort bleef zijn militaire functie behouden, en werd aldus van de afbraak gered.
In 1870 werd dit fort nog gebruikt als interneringsplaats voor een honderdtal Franse militairen, die na de nederlaag van de Fransen in de Slag bij Sedan (1-2 september 1870) naar het neutrale België waren gevlucht.
In 1883 kreeg dit fort een nieuwe bestemming als de imposante ingang voor de nieuwe renbaan. Er worden frivole torentjes en kantelen aan toegevoegd. Na de Tweede Wereldoorlog werd dit fort gesloopt en wordt een nieuwe infrastructuur in modernistische stijl gebouwd.
De renbaan grenst aan de zeedijk en de Koninklijke Gaanderijen, vlak bij de Koninklijke Residentie, zodat dit goed uitkwam in de plannen van Leopold II.
De hoofdtribune is gebouwd, naar plannen van de Franse architect Alexandre Marcel, bovenop de funderingen van het fort. De tunnel, aangelegd in 1898 onder het kasteeltje, is een verbinding tussen de ingang en de middenterreinen.
Het startschot van de eerste wedstrijd werd in 1883 gegeven door de hertog van Wellington samen met koning Leopold II.
Naast het 'Kasteeltje' lagen er rond 1900 vier tennisterreinen op de Wellingtonrenbaan. Deze zijn inmiddels lang verdwenen. Ze verhuisden eerst naar terreinen naast het (nu verdwenen) Royal Palace Hotel, vervolgens achter de Koninklijke Gaanderijen (waar ze later moesten verhuizen wegens de bouw van het Thermae Palace Hotel) en vervolgens naar de huidige terreinen van de 'Ostend Tennis Club' aan de Koninginnelaan.
In 1899 werd er eveneens een duivenschieting opgericht.
De renbaan begon aan zijn bloeiperiode onder het bewind van koning Leopold II, die er regelmatig kwam, soms vergezeld van hoge gasten, zoals de toenmalige Sjah van Perzië.
Deze renbaan groeide uit tot één der belangrijkste renbanen van het mondaine Europa voor drafrennen en galoprennen in de periode tussen beide wereldoorlogen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het terrein vol mijnen gelegd. De meeste gebouwen werden vernield.
Het wordt nu ook regelmatig gebruikt voor grote evenementen, zoals het concert van Michael Jackson in 1997 of het concert van Bon Jovi in 2003.
De jaarlijkse Belgische kampioenschappen veldlopen vinden er ook plaats. Nu is er ook een golfterrein aangelegd. De heropbouw werd aangevangen in 1947 naar plannen van Victor Fobert. Er werd een grote hal, ontworpen door Marcel Mollemans, toegevoegd in 1962.
De Wellingtonrenbaan wordt uitgebaat door de Koninklijke Renvereniging, maar het grootste gedeelte van de renbaan is in bezit van de Koninklijke Schenking. Tussen beiden zijn er gesprekken geweest over de aankoop van gronden of de huur ervan op langere termijn.
De renbaan, met inbegrip van de oefenbanen, werd als monument en stadsgezicht beschermd op 1 oktober 1998.

Het Leopoldpark, en toen was er ook een Laiterie in dat park.

Hoe noemen ze dat in biljarttermen ?

Voordien stond daar het eerste kursaal ( zie de rare antennes op het dak). Het oorspronkelijke gebouw op het Wapenplein was een initiatief van kolenhandelaar Louis Vanden Abeele, die een concessie verkreeg voor een casino. Het werd ontworpen door Hendrik Beyaert als een tijdelijke en gemakkelijk afbreekbare constructie, omdat Oostende toen nog een vestingstad was en de zeedijk tot het militair domein behoorde. Het gebouw was hoofdzakelijk in hout opgetrokken. Centraal stond de concert- en balzaal versierd met mozaïeken. Aan weerszijden van een vooruitspringend overdekt terras stonden zeshoekige kiosken voor openluchtconcerten overdag. Zowel het interieur als het exterieur getuigden van Moorse invloeden.

Vanwege ruimtegebrek werd het Kursaal verbouwd in 1858 en 1865. In dat laatste jaar kwam er onder andere een nieuwe feest- en concertzaal met een glazen dak (ruim 800m2 groot).
In 1877 werd het gebouw afgebroken en opnieuw opgebouwd in het Franse Rosendaël, waar het nog 50 jaar dienst deed.

Leopold II op de renbaan en op de dijk

"De Barcadère"

Nog steeds zeilschepen, maar toch al een Franse torpedoboot, machinaal aangedreven.

De Koninklijke Serres (dus niet in Laken)

Toen al dagtoeristen op het staketsel.

Ingekleurde foto van de Wellington-renbaan.

Hotel Regina op de hoek van de Vlaanderenstraat en de Van Iseghemlaan in 1904 (foto Marvin van der Horst)

De Smet De Naeyerbruggen: Dit bruggencomplex werd gebouwd, onder impuls van Leopold II, tussen 1903 en 1905 naar plannen van Alban Chambon (1847-1928). In de volksmond is het imposant lange bouwwerk beter bekend als de "Tettenbrug". Voor de Eerste Wereldoorlog waren de hoge pijlers van deze brug versierd met grote bronzen engelenbeelden met blote borsten van de hand van de beeldhouwer Julien Dillens (1849-1904). De beelden, evenals de bronzen bas-reliëfs op de brugpylonen van de hand van Karel De Kesel (1849-1922) en bronzen leeuwen van Jules Lagae die de spoorwegbrug versierden, werden in de Eerste Wereldoorlog door de bezetter weggenomen om ze te om te smelten tot wapentuig. (foto's en tekst Eddy Geuvels)